«Իշի քուռակի ճակատամարտում»

Ակադեմիկոս Կարո Մելիք-Օհանջանյանի նյութերի հետ առնչվել եմ երեք տարի, ամեն օր:

Ամենասիրելի հայագետս է:

1937 թ. երախտաշատ հայագետ, արևելագետ ակադեմիկոս Կարապետ Մելիք-Օհանջանյանը ձերբակալվում է «Պրոֆեսորների գործով»:

Ներքին Գործերի Ժողկոմատում ենթարկվում է անասելի տանջանքների և բռնությունների:

Հերթական հարցաքննության ժամանակ, տանջանքների խցում, գլխին տոպրակ են հագցնում և նրա ուսանողը, որը դարձել էր ՆԳԺԿ-ի (ԿԳԲ) աշխատակից, սկսում է երկաթյա ձողով անխնա հարվածել դասախոսի գլխին: Կարո Մելիք-Օհանջանյանը մի կերպ կարողանում է հարցնել.

- Տղա՛ ջան, մի՞թե ես սա եմ քեզ սովորեցրել:

Հնչում է սառնասիրտ պատասխանը.

- Ես հանձնարարություն եմ կատարում...

Ի դեպ, Կ. Մելիք-Օհանջանյանին ճանաչող ավագ սերունդը կհիշի, որ նրա խելացի ճակատը կիսող, վերից վար մի խոշոր սպի է եղել:

Տարիներ անց, Հայաստանի պատմության թանգարանում մի ժողովի ժամանակ խոսք է ասում: Ներկա երիտասարդներից մեկն անհաջող կատակ է անում, հարցնելով, թե ո՛ր պատերազմի, ո՛ր ռազմաճակատում է այդ սպին վաստակել:

Սիրելի հայագետը պատասխանում է.

- Իշի քուռակի ճակատամարտում, երիտասա՛րդ...

Մերի ՔԵՇԻՇՅԱՆ

Լուսանկարներում՝ Կ. Մելիք-Օհանջանյանը

1. Գերմանիա, ք. Մարբուրգ, 1914 թ.:

2. 1942 թ. Մագադանյան աքսորում:

Մեկնաբանություններ